Η Ιαπωνία είναι μια χώρα υπέρ της διαιτησίας με διάφορα όργανα και οργανισμούς διαιτησίας. Το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο ίδρυμα για την εμπορική διαιτησία είναι η Japan Commercial Arbitration Association (ο "JCAA").[1] Του Κανόνες διαιτησίας τροποποιήθηκαν πρόσφατα προκειμένου να καταστεί η διαιτησία πιο χρήσιμη και προσιτή για τα μέρη.[2]
Πολιτική και εμπορική διαιτησία στην Ιαπωνία
Η αστική και εμπορική διαιτησία στην Ιαπωνία διέπεται από το νόμο αριθ. 138 του 2003 (ο "Νόμος περί διαιτησίας"), που έγινε αποτελεσματικό το 2004. Ο νόμος περί διαιτησίας βασίζεται στον υπόδειγμα UNCITRAL για τη διεθνή εμπορική διαιτησία 1985.
Ο πρότυπος νόμος της UNCITRAL τροποποιήθηκε το 2006, αλλά ο Νόμος περί Διαιτησίας δεν ενσωματώνει αυτές τις αλλαγές. Επί 21 Ιούνιος 2019, η Ιαπωνική Ομοσπονδία Δικηγορικών Συλλόγων εξέδωσε σύσταση που προτείνει να 2006 τροπολογίες αντικατοπτρίζονται στο νόμο περί διαιτησίας.[3]
Η Συμφωνία Διαιτησίας στο Ιαπωνικό Δίκαιο
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου περί Διαιτησίας, μια συμφωνία διαιτησίας είναι μια συμφωνία "από τα μέρη να υποβάλουν σε έναν ή περισσότερους διαιτητές την επίλυση όλων ή ορισμένων αστικών διαφορών που έχουν προκύψει ή που ενδέχεται να προκύψουν σε σχέση με καθορισμένη νομική σχέση (είτε συμβατικό είτε όχι) και να τηρήσουν το βραβείο τους (εφεξής «διαιτητική απόφαση»)."
Το Κεφάλαιο II του Νόμου περί Διαιτησίας είναι αφιερωμένο στις συμφωνίες διαιτησίας.
Υπάρχουν τόσο επίσημες όσο και ουσιαστικές προϋποθέσεις για να είναι έγκυρη μια συμφωνία διαιτησίας. Μια συμφωνία διαιτησίας ισχύει μόνο όταν το αντικείμενό της είναι αστική διαμάχη.[4] Πρέπει να είναι γραπτώς και να υπογράφεται από όλα τα μέρη. Αρθρο 13(2) του νόμου περί διαιτησίας ορίζει ότι μια συμφωνία διαιτησίας μπορεί να υπογραφεί ηλεκτρονικά.[5] Η αναφορά σε μια σύμβαση σε ξεχωριστό έγγραφο που περιέχει ρήτρα διαιτησίας αρκεί για να υπάρχει έγκυρη συμφωνία διαιτησίας μόνο εάν είναι γραπτή..[6]
Σε αντίθεση με τον UNCITRAL Model Law, βάσει του Νόμου περί Διαιτησίας, Οι συμφωνίες διαιτησίας που αφορούν καταναλωτές και επιχειρήσεις μπορούν να τερματιστούν μονομερώς από τους καταναλωτές:[7]
«Ένας καταναλωτής μπορεί να ακυρώσει μια συμφωνία διαιτησίας καταναλωτή. Υπό την προϋπόθεση, Αυτό δεν ισχύει σε περίπτωση που ο καταναλωτής είναι ενάγων σε διαιτητικές διαδικασίες βάσει της συμφωνίας διαιτησίας του καταναλωτή."
Σύμφωνα με το άρθρο 4 των Συμπληρωματικών Διατάξεων του Νόμου περί Διαιτησίας, Οι συμφωνίες διαιτησίας που αφορούν μεμονωμένες διαφορές που σχετίζονται με την εργασία είναι επίσης άκυρες.[8]
Σύσταση του Διαιτητικού Δικαστηρίου στην Ιαπωνία
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου περί Διαιτησίας, ένα διαιτητικό δικαστήριο σημαίνει «ένας μοναδικός διαιτητής ή μια ομάδα δύο ή περισσότερων διαιτητών, που, βάσει συμφωνίας διαιτησίας, να διεξάγει διαδικασία και να εξαρτά τη διαιτητική απόφαση για αστικές διαφορές."[9]
Τα μέρη είναι ελεύθερα να καθορίσουν τον αριθμό των διαιτητών. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, ο Διαιτητικός Νόμος επιβάλλει δικαστήριο αποτελούμενο από τρεις διαιτητές όταν υπάρχουν δύο μέρη στη διαιτησία.[10] Ο νόμος περί διαιτησίας δεν επιβάλλει καμία ιθαγένεια ή επαγγελματικούς όρους για να είναι διαιτητής.
Εάν ένα από τα μέρη δεν διορίσει διαιτητή εντός 30 ημέρες από την αίτηση για να το πράξει, ένα τοπικό δικαστήριο μπορεί να διορίσει διαιτητή κατόπιν αιτήματος ενός διαδίκου.[11]
Σύμφωνα με το άρθρο 18(3) του Νόμου περί Διαιτησίας, Οι διαιτητές έχουν την υποχρέωση να είναι ανεξάρτητοι και αμερόληπτοι:[12]
«Όταν προσεγγίζεται ένα άτομο σε σχέση με τον πιθανό διορισμό του ως διαιτητή, θα αποκαλύψει πλήρως τυχόν περιστάσεις που ενδέχεται να δημιουργήσουν δικαιολογημένες αμφιβολίες ως προς την αμεροληψία ή την ανεξαρτησία της."
Υπάρχουν δύο λόγοι βάσει των οποίων μπορεί να αμφισβητηθεί ένας διαιτητής, και συγκεκριμένα:
- Ο διαιτητής δεν διαθέτει τα προσόντα που έχουν συμφωνήσει τα μέρη; και
- Υπάρχουν περιστάσεις που δημιουργούν αμφιβολίες ως προς την αμεροληψία ή την ανεξαρτησία του.
Ο νόμος περί διαιτησίας αναφέρεται στην αρχή της αρμοδιότητας-αρμοδιότητας σύμφωνα με το άρθρο 23, δηλ., ένα διαιτητικό δικαστήριο είναι αρμόδιο να αποφανθεί για τη δική του δικαιοδοσία.
Εάν συμφωνηθεί από τα μέρη της διαιτησίας, το διαιτητικό δικαστήριο μπορεί να προσπαθήσει να βοηθήσει στις διαπραγματεύσεις για μια φιλική διευθέτηση.
Επιβολή διαιτητικών βραβείων στην Ιαπωνία
Η αναγνώριση και η εκτέλεση διαιτητικών αποφάσεων διέπεται από το Κεφάλαιο VIII του Νόμου περί Διαιτησίας.
Για την επιβολή διαιτητικής απόφασης, ο νόμος περί διαιτησίας δεν κάνει διάκριση μεταξύ εγχώριου και αλλοδαπού βραβείου. Και οι δύο έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με την τελική δικαστική απόφαση:[13]
«Διαιτητικό βραβείο (ανεξάρτητα από το εάν ο τόπος διαιτησίας βρίσκεται στο έδαφος της Ιαπωνίας; Αυτό ισχύει σε ολόκληρο το κεφάλαιο) θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα με μια οριστική και οριστική απόφαση."
Η Ιαπωνία είναι συμβαλλόμενο κράτος της σύμβασης για την αναγνώριση και την εκτέλεση των ξένων βραβείων 1958 (ο "Σύμβαση της Νέας Υόρκης"). Οι όροι υπό τους οποίους μπορεί να επιβληθεί ένα βραβείο στην Ιαπωνία είναι παρόμοιοι με αυτούς που επιβάλλει η Σύμβαση της Νέας Υόρκης.[14]
Για την επιβολή διαιτητικής απόφασης, ένα μέρος πρέπει να υποβάλει αίτηση στο δικαστήριο για απόφαση εκτέλεσης και να παράσχει:[15]
- Ένα αντίγραφο της διαιτητικής απόφασης;
- Ένα έγγραφο που πιστοποιεί ότι το αντίγραφο είναι πανομοιότυπο με τη διαιτητική απόφαση; και
- Μια ιαπωνική μετάφραση του διαιτητικού βραβείου (εάν δεν αποδίδεται στα Ιαπωνικά).
Η αίτηση για απόφαση εκτέλεσης μπορεί να υποβληθεί μόνο στα ακόλουθα δικαστήρια:[16]
- το περιφερειακό δικαστήριο που ορίζεται με τη συμφωνία των μερών;
- το περιφερειακό δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία για τον τόπο διαιτησίας (μόνο όταν ο καθορισμένος τόπος διαιτησίας εμπίπτει στη δικαιοδοσία ενός μόνο περιφερειακού δικαστηρίου); ή
- το περιφερειακό δικαστήριο που έχει δικαιοδοσία επί του γενικού φόρουμ του αντισυμβαλλομένου στη σχετική υπόθεση.
Η απόφαση εκτέλεσης που εκδίδεται από το αρμόδιο τοπικό δικαστήριο μπορεί να ασκηθεί έφεση.[17]
Λόγοι για να ορίσετε ένα διαιτητικό βραβείο στην Ιαπωνία
Οι προϋποθέσεις για την κατάργηση μιας διαιτητικής απόφασης βρίσκονται στο Κεφάλαιο VII του Νόμου περί Διαιτησίας.
Ένας διάδικος που προσπαθεί να αναιρέσει μια διαιτητική απόφαση πρέπει να υποβάλει αίτηση σε δικαστήριο (αναφέρονται παραπάνω) εντός τριών μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία το μέρος έλαβε την ειδοποίηση για τη διαιτητική απόφαση. Οι λόγοι υπό τους οποίους μπορεί να αναιρεθεί μια διαιτητική απόφαση είναι:[18]
- η συμφωνία διαιτησίας δεν είναι έγκυρη λόγω περιορισμών στην ικανότητα ενός μέρους;
- η συμφωνία διαιτησίας δεν ισχύει για άλλους λόγους εκτός από τα όρια της ικανότητας ενός μέρους βάσει του νόμου στον οποίο τα μέρη συμφώνησαν να την υποβάλουν;
- ο διάδικος που υπέβαλε την αίτηση δεν ειδοποιήθηκε όπως απαιτείται από τις διατάξεις των νόμων της Ιαπωνίας κατά τη διαδικασία διορισμού διαιτητών ή στη διαιτητική διαδικασία;
- ο διάδικος που υπέβαλε την αίτηση δεν μπόρεσε να παρουσιάσει την υπόθεσή του στη διαιτητική διαδικασία;
- η διαιτητική απόφαση περιέχει αποφάσεις για θέματα πέραν του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας διαιτησίας ή των αξιώσεων στη διαιτητική διαδικασία;
- τη σύνθεση του διαιτητικού δικαστηρίου, ή τη διαιτητική διαδικασία, δεν ήταν σύμφωνες με τις διατάξεις των νόμων της Ιαπωνίας;
- οι αξιώσεις στη διαιτητική διαδικασία αφορούν μια διαφορά που δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμφωνίας διαιτησίας σύμφωνα με τους νόμους της Ιαπωνίας; ή
- το περιεχόμενο του διαιτητικού βραβείου έρχεται σε σύγκρουση με τη δημόσια τάξη ή τα καλά ήθη της Ιαπωνίας.
Οι περισσότερες από τις διατάξεις του Νόμου περί Διαιτησίας σχετικά με τις διαιτητικές διαδικασίες μπορούν να τροποποιηθούν με συμφωνία μεταξύ των μερών. Ωστόσο, ορισμένες διατάξεις του νόμου περί διαιτησίας είναι υποχρεωτικές, όπως η ίση και δίκαιη μεταχείριση των μερών.[19] Εάν αυτές οι υποχρεωτικές διατάξεις δεν τηρηθούν από τα μέρη ή το διαιτητικό δικαστήριο, είναι δυνατόν να ζητήσετε από το δικαστήριο να αναιρέσει τη διαιτητική απόφαση.
Επενδυτική Διαιτησία στην Ιαπωνία
Η Ιαπωνία είναι ένα συμβαλλόμενο μέρος 31 ανέφεραν διμερείς επενδυτικές συνθήκες, με τις ακόλουθες χώρες:
Αρμενία; Μπαγκλαντές; Καμπότζη; Αίγυπτος; Κίνα; Κολομβία; Χονγκ Κονγκ; Ιράν; Ιράκ; Ισραήλ; Καζακστάν; Κενύα; Κορέα; Κουβέιτ; Λάος; Αυστραλία; Μπρουνέι; χιλή; Ινδία; Ινδονησία; Μαλαισία; Μεξικό; Μογγολία; Φιλιππίνες; Σιγκαπούρη; Ελβετία και Ταϊλάνδη.
Η Ιαπωνία δεν διαθέτει υπόδειγμα διμερούς επενδυτικής συνθήκης και δεν έχει δημοσιεύσει επίσημα σχόλια σχετικά με την επιδιωκόμενη σημασία των συνθηκών της.
Η Ιαπωνία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση του Μαυρίκιου για τη Διαφάνεια στη Διαιτησία με βάση τις Συνθήκες Επενδυτών-Κρατών (2014).
Δεν υπάρχουν πρόσφατες περιπτώσεις στην Ιαπωνία που να αντιμετωπίζουν σχετικά ζητήματα που ενδέχεται να προκύψουν κατά τη διάρκεια διαιτησίας κράτους-επενδυτή. Πράγματι, Η Ιαπωνία δεν υπήρξε ποτέ συμβαλλόμενο μέρος σε διαιτησία κράτους-επενδυτή.
Όντας συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας,[20] ορισμένοι Ιάπωνες επενδυτές άσκησαν αξιώσεις εναντίον άλλων κρατών σύμφωνα με το ECT. Πρόσφατα, ένα Η διαιτησία ICSID ξεκίνησε επίσης κατά της Κίνας από έναν Ιάπωνα επενδυτή βάσει του 1988 BIT Ιαπωνίας-Κίνας.
[1] ο Μπορείτε να έχετε πρόσβαση στον ιστότοπο της Japan Commercial Arbitration Association εδώ.
[2] Εμπορικοί κανόνες διαιτησίας (2019).
[3] Σχέδιο της γενικής νομοθεσίας των πράξεων που αντικατοπτρίζουν τον υπόδειγμα UNCITRAL περί διεθνούς εμπορικής διαιτησίας με τροποποιήσεις όπως εγκρίθηκαν στο 2006.
[4] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 13(1).
[5] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 13(2): «Η συμφωνία διαιτησίας θα έχει τη μορφή εγγράφου που θα υπογράφεται από όλα τα μέρη, επιστολές ή τηλεγραφήματα που ανταλλάσσονται μεταξύ των μερών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αποστέλλονται μέσω συσκευής τηλεομοιοτυπίας ή άλλης συσκευής επικοινωνίας για μέρη σε απόσταση, η οποία παρέχει στον παραλήπτη γραπτή εγγραφή του μεταδιδόμενου περιεχομένου), ή άλλο γραπτό όργανο."
[6] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 13(3).
[7] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Συμπληρωματικές διατάξεις, Αρθρο 3(2) – Εξαίρεση σχετικά με συμφωνίες διαιτησίας που συνάπτονται μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων.
[8] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Συμπληρωματικές διατάξεις, Αρθρο 4 – Εξαίρεση σχετικά με συμφωνίες διαιτησίας σχετικά με ατομικές διαφορές που σχετίζονται με την εργασία
[9] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 2(2).
[10] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 16(2).
[11] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 17.
[12] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 18(3).
[13] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 45(1).
[14] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 45(2).
[15] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 46(2).
[16] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Άρθρα 46(4) και 5.
[17] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 46(6).
[18] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 44.
[19] Νομικός διαιτησίας αριθ. 138, Αρθρο 25: «(1) Τα μέρη αντιμετωπίζονται με ισότητα κατά τη διαιτητική διαδικασία. (2) Σε κάθε διάδικο θα δοθεί πλήρης ευκαιρία να παρουσιάσει την υπόθεσή του στη διαιτητική διαδικασία."
[20] Η Ιαπωνία επικύρωσε τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας στις 23 Ιούλιος 2002. Τέθηκε σε ισχύ στις 21 Οκτώβριος 2002.