Arbitraż w Armenii jest regulowany przez Ustawa o arbitrażu handlowym (RA Prawo nr. HO-55-KOBIETY)(ten “Armeńska ustawa o arbitrażu“). Armeńska ustawa arbitrażowa zapewnia nowoczesne i spójne ramy prawne dla arbitrażu międzynarodowego i krajowego, a także w celu wykonania orzeczeń arbitrażowych w sądach armeńskich. W dużej mierze oparty na UNCITRAL Modelowe prawo o arbitrażu handlowym (ten “Prawo modelowe UNCITRAL“), Armenian Arbitration Act został przyjęty dnia 25 grudzień 2006, z ostatnimi poprawkami przyjętymi w czerwcu 2015, dostosowanie Armenian Arbitration Act do najnowszych zmian w ustawie modelowej UNCITRAL.
Umowa o arbitraż: Arbitraż w Armenii
Artykuł 7.1 Armenian Arbitration Act definiuje “umowa o arbitraż” jako umowa stron dotycząca poddania arbitrażowi wszystkich istniejących lub potencjalnych lub niektórych sporów, które powstały lub mogą powstać między nimi w związku z określonym stosunkiem prawnym, czy umowne czy nie. Umowa arbitrażowa może mieć formę klauzuli arbitrażowej w umowie, lub w formie osobnej umowy.
Ormiańska ustawa o arbitrażu stanowi dalej w art 7.2 że umowa o arbitraż musi mieć formę pisemną. Umowę arbitrażową uznaje się za zawartą na piśmie, jeżeli jest zawarta w dokumencie podpisanym przez strony, lub w ramach wymiany korespondencji za pomocą zapieczętowanych listów, teleks, telegramy, elektroniczne lub inne środki komunikacji, które zapewniają zapis umowy, lub w ramach wymiany pozwów i odpowiedzi na pozew, w których jedna strona twierdzi, że istnienie umowy jest przez innych stron, a druga nie zaprzecza (Armeńska ustawa o arbitrażu, Artykuł 7.2).
Arbitrażowość sporów w Armenii
Arbitrażowość określa, jaki rodzaj sporu może zostać rozwiązany na drodze arbitrażu, zamiast przez sądy krajowe. Ogólnie, zgodnie z prawem armeńskim, wszystkie spory handlowe są arbitrażowe, z wyjątkiem sporów handlowych i małżeńskich dotyczących własności społeczności.
Ponadto, strony nie mogą ograniczać prawa klientów instytucji finansowych do wnoszenia roszczeń przed sądem państwowym w związku ze sporem związanym z umową z tą instytucją, chyba że nastąpi to po tym, jak spór już się pojawił (poprzez tzw. umowę arbitrażową po zakończeniu sporu lub umowa przedłożenia ).
Konstytucja i uprawnienia trybunału arbitrażowego na podstawie ormiańskiej ustawy o arbitrażu
Artykuł 10 Armenian Arbitration Act stanowi, że strony mają swobodę uzgodnienia liczby arbitrów. Jedynym wymaganiem jest to, że musi to być liczba nieparzysta, w celu uniknięcia impasu. Strony mogą również uzgodnić procedurę mianowania arbitrów. Jeśli taka umowa nie istnieje, procedura przewidziana w art 11.3 Armenian Arbitration Act stosuje się automatycznie.
Artykuł 11.1 Armenian Arbitration Act stanowi ponadto, że każda kompetentna osoba fizyczna w wieku 18 a powyżej może być arbitrem, unless a higher age is provided for by the agreement of the parties. The parties are free to agree upon any qualifications for an arbitrator, także. Strony mogą również uzgodnić procedurę zaskarżenia arbitra, z zastrzeżeniem przepisów art 13.3. Brak takiego porozumienia, Artykuł 13 Armeńskiej Ustawy Arbitrażowej stanowi, że strona, która zamierza zaskarżyć arbitra, powinna:, w ciągu piętnastu dni od uzyskania informacji o konstytucji trybunału arbitrażowego lub o jakichkolwiek okolicznościach, o których mowa w art 12.2, przesłać pisemne uzasadnienie odwołania do trybunału arbitrażowego. Ogólna zasada jest taka, że trybunał arbitrażowy podejmuje decyzję w sprawie odwołania, chyba że kwestionowany arbiter wycofuje się z urzędu lub druga strona zgadza się na kwestionowanie.
W przypadku zakwestionowania w ramach dowolnej procedury uzgodnionej przez strony lub w trybie art 13.3 nie udaje się, strona sprzeciwiająca się może zwrócić się do właściwego sądu o rozstrzygnięcie sporu, zgodnie z art 13.3. Wniosek do sądu krajowego należy złożyć w ciągu trzydziestu dni po otrzymaniu przez stronę powiadomienia o decyzji odrzucającej sprzeciw.
Zasada kompetencje-kompetencje istnieje w prawie armeńskim. Oznacza to, że trybunał arbitrażowy ma uprawnienia do orzekania we własnej jurysdykcji, w tym wszelkie zastrzeżenia dotyczące istnienia lub ważności leżącej u podstaw umowy arbitrażowej, jak wyraźnie określono w art 16 Armeńskiej Ustawy Arbitrażowej.
Arbitrzy mają również uprawnienia do wydawania środków tymczasowych, jak wyraźnie określono w art 17 Armeńskiej Ustawy Arbitrażowej, który stwierdza, że trybunał arbitrażowy może, na wniosek strony, zastosować takie środki tymczasowe, jakie trybunał arbitrażowy może uznać za konieczne w odniesieniu do przedmiotu sporu. Trybunał arbitrażowy może również wymagać od dowolnej strony zapewnienia odpowiedniego zabezpieczenia w związku z takimi środkami w celu zapobiegania potencjalnym stratom poniesionym przez drugą stronę lub zrekompensowania jej poprzez zastosowanie środków tymczasowych.
Artykuł 17.1 Armenian Arbitration Act dalej stanowi, że środki tymczasowe może zostać zarządzony w formie wyroku tymczasowego i że można uznać decyzje trybunału arbitrażowego, wyegzekwowane lub uznane za nieskuteczne przez sąd określony w art 6 ustawy o arbitrażu.
Uchylenie i wykonanie orzeczeń arbitrażowych zgodnie z ustawą o arbitrażu armeńskim
Armenia jest stroną Konwencja nowojorska o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych („Konwencja nowojorska”), od 2007. Armenia złożyła dwie deklaracje – pierwszy, że konwencja ma zastosowanie wyłącznie do uznawania i wykonywania orzeczeń wydanych w innym umawiającym się państwie; druga, że dotyczy to tylko różnic wynikających ze stosunków prawnych, czy umowne czy nie, które są uważane za handlowe zgodnie z prawem Armenii.
Procedura unieważnienia orzeczeń arbitrażowych, wymienione w art 34 Armeńskiej Ustawy Arbitrażowej, przewiduje, że wyrok arbitrażowy może zostać uchylony przez sąd określony w art 6 ustawy o arbitrażu tylko wtedy, gdy:
(1) strona składająca wniosek stanowi dowód na to:
(za) strona umowy o arbitraż, o której mowa w art 7 tej ustawy podlegało niektórym niezdolność zgodnie z obowiązującym prawem; lub umowa arbitrażowa nie jest ważna z mocy prawa do które strony go poddały lub, brak jakichkolwiek wskazań na ten temat, zgodnie z prawem Republika Armenii; lub
(b) strona składająca wniosek nie została odpowiednio powiadomiona o wyznaczeniu arbiter lub postępowanie arbitrażowe lub w inny sposób nie był w stanie przedstawić swojej sprawy; lub
(do) the award deals with a dispute not contemplated by or not falling within the terms of the submission to arbitration, lub zawiera decyzje w sprawach wykraczających poza zakres arbitrażu, pod warunkiem że, jeżeli decyzje w sprawach poddanych arbitrażowi można oddzielić od decyzji, które nie zostały przedłożone w ten sposób, tylko ta część wyroku, która zawiera decyzje w sprawach, ale nie
poddane arbitrażowi mogą zostać uchylone; lub
(re) skład trybunału arbitrażowego lub procedury arbitrażowej nie był zgodny z umową arbitrażową stron, chyba że taka umowa jest sprzeczna z obowiązkową postanowienia niniejszej ustawy ze stronami nie mogą stanowić odstępstwa, lub, w przypadku braku takiego porozumienia, nie ma były zgodne z tym prawem; lub
(2) sąd to stwierdza:
(za) przedmiot sporu nie może być rozstrzygnięty w drodze arbitrażu na podstawie prawa Republika Armenii; lub
(b) nagroda jest sprzeczna z porządkiem publicznym Republiki Armenii.
Wniosek o uchylenie nie może zostać złożony po upływie trzech miesięcy od daty otrzymania nagrody przez stronę składającą wniosek lub, jeżeli wniosek został złożony na podstawie art 33 ormiańskiej ustawy o arbitrażu (Korekta i interpretacja nagród), po upływie trzech miesięcy od dnia, w którym wniosek został rozstrzygnięty przez trybunał arbitrażowy.
Artykuł 34 dotyczy uznawania i wykonywania orzeczeń arbitrażowych, stwierdzając, że strona powołująca się na orzeczenie lub ubiegająca się o jego wykonanie dostarczy należycie uwierzytelnione oryginalne orzeczenie lub jego należycie poświadczoną kopię, a także oryginalną umowę arbitrażową lub jej należycie poświadczoną kopię. Jeżeli nagroda lub umowa nie zostały sporządzone w języku ormiańskim, strona musi złożyć uwierzytelnione tłumaczenie orzeczenia na język ormiański.
Podstawy odmowy uznania lub wykonania orzeczenia arbitrażowego są wymienione w art 36 Armeńskiej Ustawy Arbitrażowej i są, głównie, takie same jak przyczyny określone w art. V konwencji nowojorskiej.
Instytucje arbitrażowe w Armenii
Najbardziej znaną instytucją arbitrażową w Armenii jest Instytucja arbitrażowa przy Izbie Handlowo-Przemysłowej Republiki Armenii (“RR CCI“), który został założony w 2007 w celu przyspieszenia arbitrażu, bardziej opłacalny i bezstronny mechanizm rozwiązywania sporów. RR CCI ma swój własny zestaw Zasady arbitrażu, najnowsza wersja z 2019, które są dostępne w języku armeńskim, Język rosyjski i angielski. Inne znaczące instytucje, zawierać Banki Unii Armenii, w przypadku sporów arbitrażowych dotyczących finansów, Sąd Arbitrażowy Optimusa Lexa , i Partnerzy ADR, oferowanie usług prywatnym firmom i osobom prywatnym, które chcą rozwiązać swoje spory, korzystając z mediacji i arbitrażu.
Arbitraż inwestycyjny i Armenia
Armenia jest stroną Konwencja w sprawie rozstrzygania sporów inwestycyjnych między państwami a obywatelami innych państw („Konwencja ICSID”) od 16 wrzesień 1992 i do Traktat karty energetycznej od 18 grudzień 1997.
Ogólny, Armenia podpisała 43 dwustronne umowy inwestycyjne. Lista tych traktatów jest dostępna na stronie Strona internetowa Centrum Polityki Inwestycyjnej UNCTAD. Istnieją co najmniej trzy publicznie znane sprawy ICSID przeciwko Armenii, dwa z nich są w toku, a jeden został wycofany:
- Rasia FZE i Joseph K.. Borkowski przeciwko. Republika Armenii (Numer sprawy ICSID. ARB / 18/28)
- Edmond Khudyan i Arin Capital & Investment Corp. v. Republika Armenii (Numer sprawy ICSID. ARB / 17/36)
- Global Gold Mining LLC przeciwko. Republika Armenii (Numer sprawy ICSID. ARB / 07/7) (postępowanie zostało umorzone)