Od czasu niepodległości kraju arbitraż na Słowacji nie przestał się rozwijać i dostosowywać do standardów międzynarodowych 1 styczeń 1993. Dzisiaj, jest to dobrze znany alternatywny mechanizm rozwiązywania sporów na Słowacji. Poniżej, zajmujemy się głównymi cechami instrumentów prawnych regulujących sprawy cywilne / handlowe, a także arbitraż inwestycyjny, na Słowacji.

Cywilny & Arbitraż handlowy na Słowacji

Arbitraż cywilny i handlowy na Słowacji jest regulowany przez Ustawa o arbitrażu. 244/2002 Zb. przestarzały 3 kwiecień 2002. Zastąpiło to poprzednie Ustawa o arbitrażu. 218/1996 Zb. przestarzały 1 lipiec 1996 i, następnie, przeszedł szereg poprawek, takich jak Poprawka nr. 521/2005 Zb. przestarzały 28 październik 2005, Poprawka nr. 71/2009 Zb. przestarzały 11 luty 2009 i Poprawka nr. 336/2014 Zb. przestarzały 21 październik 2014. Ustawa o arbitrażu nr. 244/2002 Dz., z późniejszymi zmianami, będzie nazywane „Ustawa o arbitrażu”.

Arbitrable v. Non-Arbitrable Disputes in Slovakia

Zgodnie z art 1, Ustęp 2 ustawy o arbitrażu wszystkie spory prawne kwalifikujące się do ugody między stronami, jak również wszystkie roszczenia o deklaratywne zwolnienie, można rozwiązać w drodze arbitrażu. Włączono roszczenia o deklaratywną ulgę do sporów arbitrażowych 2014 przez poprawkę nr. 336/2014 Zb.

Z kolei, Artykuł 1, Ustęp 3 ustawy o arbitrażu wymienia rodzaje sporów, które nie podlegają arbitrażowi:

• • • Spory dotyczące stworzenia, modyfikacja i / lub wypowiedzenie własności lub innej nieruchomości (w fazie REM) prawa;
    • Spory dotyczące statusu osobistego;
    • Spory dotyczące obowiązkowych postępowań egzekucyjnych; i
    • Spory wynikające z postępowania upadłościowego lub restrukturyzacyjnego.

Artykuł 1, Ustęp 4 Ustawy o arbitrażu określa również, że spory konsumenckie są wyłączone z jej zakresu. Spory te są w rzeczywistości regulowane przez Ustawa nr. 335/2014 Zb. w sprawie arbitrażu konsumenckiego z dnia 21 październik 2014, które nie zostaną tutaj omówione.

Umowa arbitrażowa na Słowacji

ten definicja umowy o arbitraż jest przewidziany w art 3 ustawy o arbitrażu i ma swoją inspirację w definicji zawartej w art 7 z 2006 UNCITRAL Model ustawy o międzynarodowym arbitrażu handlowym, to znaczy, „umowa stron dotycząca poddania arbitrażowi wszystkich lub niektórych sporów, które powstały lub które mogą powstać między nimi w związku z określonym stosunkiem prawnym, czy umowne czy nie.”

Dotyczące forma umowy o arbitraż, Artykuł 4, Ustęp 1 ustawy o arbitrażu stanowi, że może to być zapis na sąd polubowny w umowie lub odrębna umowa.

Obie formy umowy o arbitraż wymagają formy pisemnej, aby były ważne. Artykuł 4, Akapity 3 do 7 określić, że umowa o arbitraż ma formę pisemną, jeżeli:

• • • jego treść jest rejestrowana w ramach wymiany pisemnych komunikatów stron;
    • jest zawierana elektronicznie, pod warunkiem że użyte środki elektroniczne identyfikują autora i dokumentują treść takiego aktu prawnego;
    • jest to uwzględnione w regulaminie stowarzyszenia lub innej osoby prawnej, w której osoba nabywa członkostwo;
    • komunikacja umowy lub stron zawiera odniesienie do każdego dokumentu zawierającego klauzulę arbitrażową, pod warunkiem, że odniesienie pozwala na włączenie tej klauzuli do umowy;[1]
    • powód jest przywoływany przez powoda w pozwie i, następnie, nie odrzucony przez pozwanego w odpowiedzi na skargę złożonej do trybunału arbitrażowego.

Artykuł 4, Ustęp 6 Ustawy o arbitrażu przewiduje również, że braku pisemnej formy umowy arbitrażowej można zaradzić wspólnym oświadczeniem stron akceptujących właściwość trybunału arbitrażowego, który, z kolei, muszą być rejestrowane w minutach zarejestrowanych przez trybunał arbitrażowy.

Dodatkowo, Artykuł 2, Ustęp 2 umożliwia stronom wyrażenie zgody na wniesienie sporu do arbitrażu, nawet jeśli spór taki jest już rozpatrywany w postępowaniu sądowym, pod warunkiem że taka umowa zostanie zawarta zgodnie z art 3.

Dotyczące ważność umowy o arbitraż, Artykuł 5, Ustęp 2 ustawy o arbitrażu stanowi, że nieważność umowy zawierającej ją nie ma wpływu na ważność umowy arbitrażowej. Przepis ten jest konsekracją teorii rozdzielności, lub niezależność umowy arbitrażowej, z głównej umowy.

Skład Trybunału Arbitrażowego na Słowacji

Zgodnie z art 6, Ustęp 1 ustawy o arbitrażu, każda osoba fizyczna pełnoletnia i posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych bez wcześniejszych wyroków skazujących może być arbitrem. Warto zauważyć, że pod egidą tego pierwszego Ustawa o arbitrażu. 218/1996 Zb., the office of arbitrator was reserved to Slovak nationals only (Artykuł 5, Ustęp 2).[2]

Zgodnie z art 8, Ustęp 3 ustawy o arbitrażu, nikt nie będzie zobowiązany do przyjęcia misji arbitra. Ponadto, zgodnie z art. 6a ustawy o arbitrażu, po przyjęciu misji, arbiter musi prowadzić postępowanie w sposób bezstronny i profesjonalny, aby chronić prawa i interesy stron. Dodatkowo, Artykuł 17 ustawy o arbitrażu stanowi, że strony będą traktowane jednakowo przez cały czas trwania postępowania i będą mieć taką samą możliwość przedstawienia i ochrony swoich praw.

W odniesieniu do składu trybunału arbitrażowego, Artykuł 7 ustawy o arbitrażu stanowi, że trybunał arbitrażowy składa się z jednego arbitra lub kilku arbitrów. Jeżeli strony zdecydują się wyznaczyć kilku arbitrów, liczba musi być nieparzysta. Jeżeli umowa o arbitraż nie zawiera informacji o liczbie arbitrów, a strony nie osiągną żadnego porozumienia w tym zakresie, Artykuł 7, Ustęp 3 umowy arbitrażowej określa, że ​​trybunał arbitrażowy domyślnie składa się z trzech arbitrów.

Właściwość Trybunału Arbitrażowego na Słowacji

Kwestię jurysdykcji trybunału arbitrażowego reguluje art 21 ustawy o arbitrażu, który ucieleśnia zasadę kompetencji-kompetencji, to znaczy, trybunał arbitrażowy może orzekać we własnej jurysdykcji, w tym wszelkie zastrzeżenia dotyczące istnienia lub ważności umowy o arbitraż.

Artykuł ten określa również szereg terminów na wniesienie sprzeciwu wobec jurysdykcji trybunału arbitrażowego:

• • • jeżeli kwestionowanie dotyczy ważności umowy o arbitraż, strona kwestionująca musi ją podnieść nie później niż po raz pierwszy w sprawie merytorycznej;
    • jeżeli kwestionowanie dotyczy kwestii arbitrażowości sporu, strona sprzeciwiająca się musi ją podnieść nie później niż na koniec rozprawy ustnej lub wydania wyroku, jeżeli nie ma rozprawy ustnej;
    • jeżeli kwestionowane jest to, że spór nie wchodzi w zakres jurysdykcji trybunału arbitrażowego, strona stanowiąca wyzwanie musi ją podnieść, gdy tylko dowie się o takim problemie.

Nagrody arbitrażowe na Słowacji

Zgodnie z art 34 ustawy o arbitrażu, orzeczenia arbitrażowe muszą być sporządzone na piśmie i zawierać szereg obowiązkowych wymagań, w tym sentencję decyzji merytorycznej, powody, dla których przyznano nagrodę, chyba że strony uzgodnią inaczej, oraz wzmianka o możliwości złożenia wniosku o uchylenie wyroku w sądzie stanowym. Ustęp 4 wspomnianego artykułu stanowi ponadto, że orzeczenie arbitrażowe będzie zawierało informacje o wysokości kosztów arbitrażu i o stronie ponoszącej je w całości lub o stosunku wypłaty między stronami.

Artykuł 35 ustawy o arbitrażu określa to skutek wyroku arbitrażowego jest identyczny z efektem wyroków sądów państwowych.

Ustawa o arbitrażu zawiera również interesujący przepis dotyczący przegląd orzeczeń arbitrażowych. Zgodnie z art 37, strony mogą uzgodnić w umowie arbitrażowej, że, na żądanie któregokolwiek z nich dokonane w ramach 15 dni od doręczenia nagrody, te ostatnie mogą zostać przejrzane przez innego arbitra lub arbitrów.

Unieważnienie orzeczeń arbitrażowych wydanych na Słowacji

Artykuł 40 ustawy o arbitrażu określa szereg podstaw, na których można złożyć wniosek w tym celu, w tym, między innymi :

• • • Niezdolność strony do zawarcia umowy o arbitraż;
    • Wyrok dotyczył sprawy nieobjętej umową arbitrażową;
    • Nieregularny skład trybunału arbitrażowego;
    • Powody, dla których odmawia się uznania i wykonania zagranicznego wyroku arbitrażowego zgodnie z art 50, Ustęp 2 ustawy o arbitrażu.

Wniosek o uchylenie wyroku musi zostać złożony w terminie 60 dni od daty otrzymania (Artykuł 41 ustawy o arbitrażu).

Zagraniczne orzeczenia arbitrażowe oraz ich uznawanie i wykonywanie na Słowacji

Zgodnie z art 46 ustawy o arbitrażu, zagraniczne orzeczenia arbitrażowe, to znaczy, nagrody przyznane na terytorium kraju innego niż Słowacja, mogą być uznawane i egzekwowane na terytorium Słowacji.

Dodatkowo, Słowacja jest członkiem nowojorskiej konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, do której przystąpiła jako niezależne państwo po separacji z Czechami w dniu 1 styczeń 1993. Należy zauważyć, że Czechosłowacja ratyfikowała Konwencję 10 lipiec 1959.

Zgodnie z art 50 ustawy o arbitrażu, uznania i wykonania zagranicznego wyroku arbitrażowego można odmówić z kilku powodów, w tym: między innymi:

• • • Niezdolność strony do zawarcia umowy o arbitraż;
    • Wyrok dotyczył sprawy nieobjętej umową arbitrażową;
    • Nieregularny skład trybunału arbitrażowego;
    • Uznanie i wykonanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym.

Arbitraż inwestycyjny na Słowacji

Chociaż nie ma żadnego szczególnego prawa arbitrażowego ani kodeksu inwestycyjnego, Słowacja jest stroną wielu umów dwustronnych[3] oraz wielostronne traktaty w tym celu, takie jak konwencja ICSID i traktat karty energetycznej.

Słowacja była zaangażowana w szereg arbitrażów inwestycyjnych, amongst which we can cite:

• • • EuroGas Inc. i Belomont Ressources Inc. v. Republika Słowacji (Numer sprawy ICSID. ARB / 14/14);
    • Slovak Gas Holding BV, GDF International SAS i E.ON Ruhrgas International GmbH przeciwko. Republika Słowacji (Numer sprawy ICSID. ARB / 12/7);
    • Achmea B.V. (dawniej Eureko B.V.) v. Republika Słowacji (ja) (PCA Nr sprawy. 2008-13);
    • HICEE B.V. v. Republika Słowacji (PCA Nr sprawy. 2009-11);
    • Czechosłowacki Bank Komercyjny, tak jak. v. Republika Słowacji (Numer sprawy ICSID. ARB / 97/4).

Zuzana Wysudiłowa, Aceris Law LLC

[1] Zobacz też Artykuł 7(6) z 2006 UNCITRAL Model ustawy o międzynarodowym arbitrażu handlowym.

[2] Porównywać widzieć Artykuł 11(1) z 2006 UNCITRAL Model ustawy o międzynarodowym arbitrażu handlowym: „Żadnej osobie nie można wykluczyć z powodu jej obywatelstwa działania w charakterze arbitra, chyba że strony postanowią inaczej.”

[3] Lista dwustronnych umów inwestycyjnych zawartych przez Słowację jest dostępna pod następującym linkiem: https://investmentpolicy.unctad.org/international-investment-agreements/countries/191/slovakia