Wprowadzenie
Wielu nie zdaje sobie sprawy, że postępowanie arbitrażowe jest całkowicie możliwe przy braku klauzuli arbitrażowej w umowie podstawowej.
Możliwość wszczęcia postępowania arbitrażowego zależy wyłącznie od woli stron, ponieważ ta metoda rozwiązywania sporów jest czysto zgodna. Wymagana wola (lub zgoda na arbitraż) jest częste, ale nie zawsze, ujęte w umowie zawartej między stronami w formie zapisu na sąd polubowny.
Po nie wstawieniu takiej klauzuli do umowy, strony mają tendencję do rozwiązywania sporów, odwołując się do innych out (Sądy stanowe), mimo wiele potencjalnych zalet arbitrażu w porównaniu do sporów sądowych.
Często dzieje się tak, ponieważ strony nie zdają sobie sprawy, że arbitraż pozostaje możliwy bez klauzuli arbitrażowej.
Różne formy umów arbitrażowych
Powszechnie uznaje się, że umowa o arbitraż może przybierać różne formy.
Pierwszy, i najbardziej znany, forma jest klauzulą arbitrażową zawartą w głównej umowie zawartej między stronami, który przewiduje rozwiązanie wszystkich potencjalnych sporów w drodze arbitrażu.
Dla kontrastu, druga forma umowy o arbitraż, tak zwana „umowa o przekazanie” lub kompromis, zostaje zawarty na potrzeby konkretnego sporu, po powstaniu takiego sporu. Ta umowa przedłożenia pozwala stronom pragnącym uniknąć sporów państwowych rozpocząć arbitraż bez klauzuli arbitrażowej.
Korzenie tego rozróżnienia sięgają początku XX wieku wraz z ogłoszeniem Protokołu w sprawie klauzul arbitrażowych z 24 wrzesień 1923. Zgodnie z art. I protokołu „Każde z Umawiających się Państw uznaje ważność umowy, niezależnie od tego, czy dotyczy ona istniejących lub przyszłych różnic między stronami podlegającymi odpowiednio jurysdykcji różnych Umawiających się Państw, przez które strony umowy zgadzają się poddać arbitrażowi wszystkie lub wszelkie różnice, które mogą powstać w związku z taką umową dotyczącą spraw handlowych lub wszelkich innych spraw, które mogą zostać rozstrzygnięte na drodze arbitrażu, czy arbitraż ma się odbywać w kraju, którego jurysdykcji nie podlega żadna ze stron.”[1]
Obecna praktyka pokazuje, że klauzule arbitrażowe są najczęstszą podstawą do wszczęcia postępowania arbitrażowego, pozostawiając umowy o przedstawieniu w cieniu. jednak, nie można tego postrzegać jako uniemożliwiającego stronom zawarcie takich umów po powstaniu sporu; ta możliwość pozostaje całkowicie możliwa, mimo że w dużej mierze są ignorowane.
Rozróżnienie między różnymi formami umów arbitrażowych z historycznego punktu widzenia
Rozróżnienie między dwiema wyżej wymienionymi formami arbitrażu jest pierwotne z historycznego punktu widzenia.
Pod tym względem, kilka ustaw uznawało w przeszłości, że tylko umowy przedłożenia były ważnymi i wykonalnymi umowami, nawet w obecności klauzuli arbitrażowej w głównej umowie.
Tak było, na przykład, w Brazylii przed ustawą arbitrażową z 23 wrzesień 1996. Jak podkreślają uczeni, dawna brazylijska praktyka wymagała, aby „nawet jeśli umowa o arbitraż [to znaczy. klauzula arbitrażowa] istniał, w chwili powstania sporu konieczne było zawarcie umowy o przekazanie. Dalej, jeśli strona odmówiła zawarcia umowy o przekazanie, nie można tego zmusić.”[2]
dzisiaj, ten podział został zasadniczo przekroczony w prawie krajowym, a obie formy umów arbitrażowych są zasadniczo wykonalne. Na przykład, wyżej wspomniane brazylijskie prawo arbitrażowe, w artykule 3, dzisiaj stwierdza, że „Zainteresowane strony mogą przekazywać rozstrzyganie sporów trybunałowi arbitrażowemu na podstawie umowy arbitrażowej, który może mieć formę klauzuli arbitrażowej lub poddania się arbitrażowi (akt kompromisu).”[3] To rozróżnienie nie zostało zmodyfikowane w 2015 Prawo arbitrażowe[4].
To rozróżnienie występuje również na przykład w rozdziale 1029(2) niemieckiego kodeksu postępowania cywilnego[5], Artykuł 1442 francuskiego kodeksu postępowania cywilnego[6] lub artykuł 7(1) prawa modelowego UNCITRAL[7].
Praktyczne trudności w zgodzeniu się na arbitraż, gdy spór ma Arisen
W praktyce, nie zawsze łatwo jest przekonać partnera biznesowego, aby zgodził się na arbitraż po powstaniu sporu, ponieważ strona naruszająca może chcieć odłożyć rozstrzygnięcie sporu na czas nieokreślony.
Dla stron stojących przed możliwością sporu przed przeciążonym systemem sądowym, jednak, często w interesie obu stron leży uzgodnienie arbitrażu po powstaniu sporu, w celu uniknięcia długich postępowań sądowych, które nie leżą w interesie żadnej ze stron.
co więcej, wielu biznesmenom udało się uzyskać porozumienie w celu poddania sporu arbitrażowi, po powstaniu sporu, poprzez uczynienie oferty arbitrażowej bardziej przyjemną: na przykład sugerując mediację, postępowanie arbitrażowe następuje tylko w przypadku niepowodzenia mediacji.
W sumie, arbitraż bez klauzuli arbitrażowej jest doskonale dostępną metodą rozstrzygania sporów, pod warunkiem że strony zawrą umowę o przekazaniu po powstaniu sporu.
Arbitraż na podstawie umowy o przedłożenie stanowi, w rzeczywistości, apoteoza konsensualności, ponieważ strony akceptują arbitraż przy pełnej wiedzy o zakresie istniejącego sporu.
- Zuzana Vysúdilová, Prawo Aceris
[1]https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/LON/Volume%2027/v27.pdf
[2] Widzieć mi. Gaillard, jot. Brutalny, Fouchard, Gaillard, Goldman o międzynarodowym arbitrażu handlowym, Kluwer Prawo międzynarodowe, 1999, pkt 632. Widzieć równieżjot. re. M.. Lew, „Prawo właściwe dla formy i treści klauzuli arbitrażowej”, w. Van den Berg (Eds), Poprawa wydajności umów arbitrażowych i nagród: 40 Tak, zastosowanie konwencji nowojorskich, Seria kongresowa ICCA, Tom. 9, Kluwer Prawo międzynarodowe, 1999, P. 115.
[3] Prawo nr 9.307 z 23 wrzesień 1996, Artykuł 3
[4] Prawo nr 13.129 z 26 Może 2015
[5] Niemiecki kodeks postępowania cywilnego, Sekcja 1029(2)