Roszczenia o zakłócenia są wspólną cechą większości międzynarodowych arbitraży budowlanych, o czym wiedzą wszyscy zaangażowani w spory budowlane i arbitraż międzynarodowy. Są również jednym z najtrudniejszych roszczeń do odniesienia sukcesu, ponieważ często są mieszane lub pojawiają się równolegle z roszczeniami o przedłużenie, znane również jako roszczenia z tytułu opóźnień. Mimo że rutynowo dokonywane przez wykonawców w arbitrażu międzynarodowym,, Roszczenia o zakłócenia wiążą się z szeregiem praktycznych trudności, takie jak udowodnienie związku przyczynowego między zakłóconymi zdarzeniami, na które zgłoszono skargę, a powstałą szkodą, której dotyczy roszczenie, lub faktycznie poniesionych strat. Podobnie jak w przypadku roszczeń prolongacyjnych, bardzo ważne jest prowadzenie dobrej dokumentacji projektowej od samego początku projektu, jeśli nie kluczowe, aby roszczenia o zakłócenia odniosły sukces.
Co to jest zakłócenie w projekcie budowlanym?
Protokół opóźnień i zakłóceń Towarzystwa Prawa Budowlanego („Protokół opóźnień i zakłóceń SCL”) definiuje zakłócenia jako „niepokojenie, utrudnienie lub przerwanie normalnych metod pracy Wykonawcy,, skutkujące niższą produktywnością lub wydajnością”. Głównie, zakłócenie oznacza utratę wydajności w wykonywaniu poszczególnych czynności, gdy czynności pracy nie są w stanie wykonać tak skutecznie, jak rozsądnie zaplanowano (lub możliwe).
Słowami czołowych angielskich komentatorów kontraktów budowlanych (Keating na kontrakty budowlane),[1] „Zakłócenie ma miejsce, gdy następuje zakłócenie regularnego i ekonomicznego postępu wykonawcy i/lub opóźnienie w czynnościach niekrytycznych, mimo że, okazyjnie, nie ma żadnego lub niewielkiego ostatecznego opóźnienia w ukończeniu”.
Sednem wszelkich roszczeń o zakłócenia jest utrata produktywności, to znaczy, praca jest wykonywana mniej wydajnie niż przewidywano i dopuszczano w momencie zawierania umowy. W praktyce, zakłócenia mogą wynikać z nieskończonej liczby źródeł, włącznie z, ale nie ograniczone do, nadmierne zmiany w pracy, zmiany w kolejności prac, problemy z dostępem do strony, różne warunki na miejscu, pogoda, z biegiem czasu, przeróbek i dostępność siły roboczej.[2] Czynniki wpływające na wydajność pracy można ogólnie podzielić na sześć grup:[3]
- Zaplanuj przyspieszenie;
- Zmiana w pracy;
- Charakterystyka zarządzania;
- Charakterystyka projektu;
- Praca i morale; i
- Lokalizacja projektu/warunki zewnętrzne.
Różnica między roszczeniami o zakłócenie a przedłużeniem
Roszczenia o zakłócenia są często mieszane z roszczenia prolongacyjne, lub roszczenia spowodowane opóźnieniami. To nie jest zaskakujące, tak jak, w praktyce, często się między nimi nakładają. Przerwanie, na przykład, może być zarówno przyczyną opóźnienia, jak i objawem przyspieszenia. Łatwo można sobie wyobrazić scenariusz, w którym projekt zostanie zakłócony, a zakłócenie może skutkować opóźnieniem, więc plan akceleracji byłby wymagany, aby odzyskać opóźnienie, co prowadzi do dalszych zakłóceń i dodatkowych kosztów, zarówno dla wykonawcy, jak i dla pracodawcy.
Należy dokonać rozróżnienia między nimi, jednak. Roszczenia z tytułu zakłóceń to roszczenia o odszkodowanie za zmniejszenie oczekiwanej wydajności pracy i/lub sprzętu (utrata wydajności). Zakłócenia mogą dotyczyć również wydarzeń krytycznych lub niekrytycznych. Opóźnienie, z drugiej strony, jest zwykle używany do opisania roszczenia pieniężnego, które wynika z opóźnienia w realizacji projektu. Może wystąpić samo opóźnienie, lub opóźnij się z zakłóceniami.
Normalnie, tylko krytyczne zdarzenia opóźniające mają znaczenie dla kosztów przedłużenia i mogą prowadzić do odszkodowania. Nie każde zakłócenie będzie skutkowało odszkodowaniem, zarówno. W szczególności, czy wykonawcy przysługiwałoby odszkodowanie zależy od tego, czy zakłócenie zostało spowodowane zdarzeniami, za które umownie odpowiada zamawiający. W takim przypadku, zakłócenia mogą prowadzić do odszkodowania, albo na podstawie umowy, albo jako ogólny środek zaradczy w przypadku naruszenia umowy na podstawie obowiązującego prawa.
Co jest wymagane do rozstrzygnięcia roszczenia o naruszenie w międzynarodowym arbitrażu?
Nie ma ustalonego sposobu, w jaki wykonawcy mogą udowodnić i ocenić swoje roszczenia o zakłócenia. Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL wskazuje, W ogólnych warunkach, że „[re]naruszenie jest wykazywane przez zastosowanie metod i technik analitycznych w celu ustalenia utraty produktywności wynikającej ze zdarzeń zakłócających i wynikającej z nich straty finansowej.”[4]
Aby wykonawcy odnieśli sukces w przypadku roszczeń o zakłócenia, zazwyczaj muszą udowodnić, co następuje:
- Pierwszy, że miało miejsce zdarzenie zakłócające, uprawniające wykonawcę do straty i/lub wydatku (to znaczy, identyfikacja i analiza każdej z operacji, które rzekomo zostały zakłócone). Nie wystarczy po prostu stwierdzić, że wykonanie prac zostało zakłócone.
- druga, że zdarzenie zakłócające spowodowało zakłócenie działalności (to znaczy, przyczynę i sposób, w jaki nastąpiło zakłócenie;).
- Trzeci, że działania zakłócające spowodowały straty i/lub wydatki;, który, zazwyczaj, wymaga demonstracji (1) że dane dotyczące przewidywanej produkcji, planowane zasoby, a czas wymagany do zakończenia zakłóconych operacji obliczony w przetargu był osiągalny; (2) skutki jakiejkolwiek nieskuteczności strony zakłócanej w wykonywaniu prac,, które należy odpowiednio obliczyć, a jego wpływ uwzględnić w obliczeniach poniesionego zakłócenia; (3) liczba godzin faktycznie zarejestrowanych w grafiku zakłóconej operacji, co musi być dokładne.[5]
Celem analizy zakłóceń nie jest jedynie wykazanie różnicy między tym, co faktycznie się wydarzyło, a tym, co zaplanował wykonawca, ale aby wykazać faktyczną utratę produktywności oraz dodatkowe straty i wydatki, ponad które wykonawca poniósłby;, gdyby nie zdarzenia zakłócające, za które odpowiada pracodawca.[6]
Podobnie jak w przypadku analizy opóźnień, prowadzenie dokładnych ewidencji projektów jest równie ważne przy każdej analizie zakłóceń. Ciężar dowodu, że awaria doprowadziła do strat finansowych, spoczywa na wykonawcy w prawie wszystkich przepisach. Wykonawca musi nie tylko udowodnić wysokość swojego roszczenia (koszt utraty produktywności), ale także, że koszty zostały faktycznie osiągnięte podczas wykonywania działań, na które miały wpływ, w wyniku zdarzeń zakłócających, za które pracodawca jest odpowiedzialny (to znaczy, związek przyczynowy). To, w praktyce, nie jest łatwe do udowodnienia, dlatego roszczenia o zakłócenia często kończą się niepowodzeniem.
Metody analizy zakłóceń w arbitrażu międzynarodowym
Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL przewiduje kilka metod obliczania utraconej produktywności wynikającej ze zdarzeń zakłócających. Najczęściej stosowane metody, podzielone na dwie główne kategorie, są następujące:[7]
- Metody oparte na produktywności są metodami, które opierają się na rzeczywistych lub teoretycznych pomiarach produktywności porównawczej, które starają się zmierzyć utratę produktywności w wykorzystywanych zasobach, a następnie wycenić tę stratę.
- Metody oparte na kosztach to metody, które opierają się na analizie planowanych i rzeczywistych wydatków zasobów lub kosztów, które mają na celu ustalenie różnicy między kosztami rzeczywistymi a planowanymi bez uprzedniego pomiaru strat produktywności w wykorzystywanych zasobach.
Najpopularniejsza metoda oparta na produktywności, szeroko stosowany przy ocenie roszczeń o zakłócenia, jest tak zwany „analiza zmierzonej mili”. Ta metoda porównuje (1) poziom produktywności osiągnięty w obszarach lub okresach prac, na które mają wpływ zidentyfikowane zdarzenia zakłócające z (2) wydajność osiągnięta przy identycznych lub podobnych czynnościach w obszarach lub okresach pracy, na które nie mają wpływu te zidentyfikowane zdarzenia zakłócające;.[8] Podejście mierzonej mili ma na celu ustalenie, czy planowana produkcja mogła zostać osiągnięta w obszarach zakładu/działań, w których nie wystąpiły zakłócenia, oraz że zdarzenia zakłócające spowodowały zmniejszenie produkcji w innych obszarach/działalności, a co za tym idzie wzrost kosztów.[9] Podczas przeprowadzania analizy zmierzonych mil, ten Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL podkreśla, że „należy zachować ostrożność, aby porównać podobne z podobnymi”.[10] To byłoby daremne, na przykład, porównanie masowych wykopów w zwykłym gruncie z wykopami, w których występują duże ilości skały.[11] Eksperci wskazują, że ta metoda zwykle dobrze sprawdza się w projektach liniowych, takich jak drogi, szyna, rurociągi, układanie kabli i/lub gdzie występuje znaczna ilość powtarzalnych prac, takich jak roboty ziemne, na przykład.[12]
Bardzo często, jednak, podejście zmierzonej mili może nie być odpowiednie, dlatego SCL Delay and Disruption Protocol przewiduje kilka alternatywnych podejść. Tak zwany „analiza wartości wypracowanej”, na przykład, identyfikuje (1) liczba roboczogodzin rozsądnie poniesionych w ofercie przetargowej za wykonanie określonych czynności roboczych i porównuje ją z (2) rzeczywiste roboczogodziny na wykonanie tych czynności,.
Metody oparte na kosztach, z drugiej strony, są zwykle używane, gdy utraconej produktywności nie można wiarygodnie obliczyć przy użyciu podejścia opartego na produktywności. Metody te koncentrują się na ewidencji kosztów projektu i mają na celu porównanie kosztów poniesionych i szacowanych, lub robocizna wykorzystana i szacowana robocizna, za te czynności, na które mają wpływ zdarzenia zakłócające, za które odpowiada pracodawca;. Metody oparte na kosztach mogą zapewnić pomoc, jeśli istnieje wystarczająca dokumentacja i dane potwierdzające, aby wykazać zasadność założeń przetargowych, ale także, że faktycznie poniesione koszty były rozsądne, a koszty wszelkich zdarzeń, za które odpowiedzialny jest wykonawca, zostały wykluczone;.
Wszystkie wyżej wymienione metody są technicznie dopuszczalne, według ekspertów. Najbardziej wiarygodne są z pewnością metody, które opierają się na analizie stanu faktycznego, współczesne informacje zaczerpnięte z konkretnego projektu, o którym mowa, to znaczy, Badania specyficzne dla projektu, ponieważ są najbardziej zbliżone do rzeczywistych szkód z projektu.[13] Którą metodę należy zastosować, jeszcze raz, ostatecznie zależy od dostępności dokumentacji projektowej, ale także od okoliczności konkretnego przypadku.
[1] Keating na kontrakty budowlane (9ten Edn., Słodkie & Maxwell), dla. 8-057.
[2] NAWET, Przewodnik po odszkodowaniach w arbitrażu międzynarodowym, luty 2021.
[3] Schwartzkopf, Obliczanie utraconej wydajności pracy w roszczeniach budowlanych, Wiley, Nowy Jork, 1995.
[4] Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL, dla. 18.6.
[5] Lukas Klee, Międzynarodowe Prawo Kontraktów Budowlanych, Rozdział 10, dla. 10.4.2 (John Wiley & Synowie, Sp. z o.o, 1św Edn., 2015).
[6] Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL, dla. 18.6.
[7] Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL, najlepszy. 18.12-18.24.
[8] Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL, dla. 18.16 (za).
[9] Doradztwo FTI, Praktyczne względy przy zgłaszaniu roszczeń związanych z zakłóceniami, 28 luty 2022.
[10] Protokół opóźnienia i zakłóceń SCL, dla. 18.16 (za).
[11] Doradztwo FTI, Praktyczne względy przy zgłaszaniu roszczeń związanych z zakłóceniami, 28 luty 2022.
[12] Doradztwo FTI, Praktyczne względy przy zgłaszaniu roszczeń związanych z zakłóceniami, 28 luty 2022.
[13] Derek Nelson, Analiza i wycena zakłóceń, 25 styczeń 2011.