Ο ελληνικός διεθνής διαιτητικός νόμος περιλαμβάνει ένα ευνοϊκό νομικό πλαίσιο για τις διαιτησίες που λαμβάνουν χώρα με την έδρα τους στην Ελλάδα και για την εκτέλεση διαιτητικών αποφάσεων στη χώρα.
Στην Ελλάδα, το διεθνές εμπορικό καθεστώς διαιτησίας ρυθμίζεται από το 1958 Σύμβαση της Νέας Υόρκης (Νέα Υόρκη) και το UNCITRAL Model Law, ανάλογα με την περίπτωση.
Ο πρότυπος νόμος της UNCITRAL εγκρίθηκε από την Ελλάδα με νόμο 2735/1999. Η συμβολή του ήταν σημαντική για την κρυστάλλωση του όρου «ξένο διαιτητικό βραβείο", που μέχρι εκείνο το σημείο ορίστηκε μόνο μέσω δόγματος και νομολογίας. Επιπροσθέτως, την άμεση αναφορά του άρθρου 36 του νόμου 2735/1999 στη Νέα Υόρκη, σε συνδυασμό με το άρθρο 28 του Ελληνικού Συντάγματος, οδήγησε στην αποδοχή και εφαρμογή της Νέας Υόρκης ως μέρος του εσωτερικού δικαίου από την ελληνική δικαστική αρχή σε όλες τις σχετικές πτυχές.
Η Ελλάδα έχει υπογράψει τη Νέα Υόρκη και επικύρωσε τη Σύμβαση με νομοθετικό διάταγμα 4220/1961. Η Νέα Υόρκη ρυθμίζει τους όρους αναγνώρισης και εκτέλεσης εμπορικών διαιτητικών αποφάσεων βάσει της αρχής της αμοιβαιότητας, για παράδειγμα, που απαιτεί από το κράτος στο οποίο έγινε το βραβείο να είναι επίσης συμβαλλόμενο μέρος στη Νέα Υόρκη.
Τα ακόλουθα Ελληνικά Καταστατικά ρυθμίζουν τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία αναγνώρισης και εκτέλεσης ξένων εμπορικών διαιτητικών βραβείων στην Ελλάδα.
Πρώτα, τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (CPC). Στο βαθμό που δεν παραμερίζονται από ειδικούς κανόνες, τις γενικές διατάξεις στα άρθρα 903, 904, 905, 906 CPC, αφορούν τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία αναγνώρισης και διακήρυξης της εκτελεστότητας των ξένων διαιτητικών αποφάσεων γενικά. Είναι επίσης σχετικές οι διατάξεις σχετικά με την ειδική μη αμφισβητούμενη διαδικασία που ισχύει για την αναγνώριση και εκτέλεση διαιτητικών αποφάσεων (τέχνη 739 et al CPC). Τελικά, εφαρμόζονται οι διατάξεις εκτέλεσης εντός του Ελληνικού Δημοσίου (941 et al CPC).
Η Ελλάδα είναι επίσης συμβαλλόμενο μέρος σε διμερείς συνθήκες, πολλά από τα οποία παρέχουν τη συγκατάθεση της Ελλάδας για διαιτησία, όπως για παράδειγμα η συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ (Νόμος 2893/23.6-10.7.1954).
Η Ελλάδα δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τη διεθνή εμπορική διαιτησία.
Αναφορικά με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κανονισμός λειτουργίας 1215/2012 («Αναδιατύπωση ΒρυξελλώνΤου προηγούμενου 44/2001) σχετικά με τη δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, αποκλείει ρητά από το πεδίο εφαρμογής του τα διαιτητικά βραβεία, χωρίς επομένως να επηρεάσει το νομικό πλαίσιο.
Η σεβασμό στις διαιτητικές παραδόσεις ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, και τα λοιπά.), με τους οποίους η Ελλάδα έχει στενούς οικονομικούς δεσμούς και συναλλαγές, έχει αποτρέψει την ανάπτυξη σημαντικών, συγκεκριμένα ελληνική νομολογία για διεθνή διαιτησία. Οι πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της οικονομίας ενθαρρύνοντας νέες εμπορικές δραστηριότητες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και την επιδείνωση προβλημάτων στην επίλυση διαφορών στα Ελληνικά Δικαστήρια (καθυστερήσεις, κόστος κ.λπ.) συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ελληνικής διεθνούς διαιτησίας τις επόμενες δεκαετίες, ωστόσο.
- Anastasia Choromidou, Aceris Law SARL