Τα μέρη μιας σύμβασης δεν τείνουν να συμφωνούν για την εφαρμογή του εσωτερικού δικαίου του άλλου. Συνήθως επιλέγουν έναν «ουδέτερο νόμο», δίκαιο τρίτης χώρας. Ωστόσο, Αυτή η επιλογή συχνά οδηγεί σε προφανή ταλαιπωρία, καθώς ο επιλεγμένος νόμος είναι ξένος και για τα δύο μέρη. Πράγματι, Η κατανόηση του περιεχομένου του μπορεί να απαιτεί χρονοβόρα έρευνα ή δαπανηρές διαβουλεύσεις με δικηγόρους σχετικά με τον επιλεγμένο νόμο. ο Αρχές των διεθνών εμπορικών συμβάσεων του UNIDROIT (ο "Αρχές UNIDROIT") βοηθούν σε τέτοιες περιπτώσεις.
Οι Αρχές UNIDROIT δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στο 1994 από το Διεθνές Ινστιτούτο για την Ενοποίηση Ιδιωτικού Δικαίου (UNIDROIT), ένας οργανισμός συνθήκης με έδρα τη Ρώμη, Ιταλία. Οι Αρχές προορίζονται να παρέχουν στα μέρη και στους διαιτητές ένα σύνολο κανόνων που μπορούν να εφαρμοστούν σε διεθνείς εμπορικές συμβάσεις όταν δεν εφαρμόζεται ειδική εθνική νομοθεσία ή όταν τα μέρη έχουν επιλέξει να εφαρμόσουν τα ίδια τις Αρχές UNIDROIT.
Οι αρχές του UNIDROIT ως κατάλληλο σύνολο κανόνων για τη διεθνή εμπορική διαιτησία
Σε αντίθεση με τα δεσμευτικά όργανα, Οι Αρχές UNIDROIT είναι ένα μέσο «ήπιου νόμου».. Προσφέρει μια σειρά από δυνατότητες τις οποίες τα μέρη δεν γνωρίζουν πάντα πλήρως. Οι Αρχές UNIDROIT παρέχουν «ένα ισορροπημένο σύνολο κανόνων σχεδιασμένων για χρήση σε ολόκληρο τον κόσμο, ανεξάρτητα από τις νομικές παραδόσεις και τις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες των χωρών στις οποίες πρόκειται να εφαρμοστούν".[1]
Τα μέρη στη διεθνή εμπορική διαιτησία επιτρέπεται γενικά να επιλέγουν μέσα «soft law»., όπως οι Αρχές UNIDROIT, ως εφαρμοστέο δίκαιο βάσει του οποίου το διαιτητικό δικαστήριο θα εκδώσει την απόφασή του. Οι αρχές UNIDROIT θα ισχύουν εντός του πεδίου εφαρμογής τους, αποκλείοντας κάθε υποχρεωτική εθνική νομοθεσία που θα ίσχυε. Το τελευταίο αναφέρεται σε υποχρεωτικούς κανόνες δημοσίου δικαίου, όπως κανόνες αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας ή προστασίας του περιβάλλοντος. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να προκαλεί σύγκρουση νόμων στην πράξη.[2]
Η Εφαρμογή των Αρχών UNIDROIT
Οι Αρχές του UNIDROIT ενδέχεται να ισχύουν ακόμη και αν μια σύμβαση σιωπά ως προς το εφαρμοστέο δίκαιο. Στη διεθνή εμπορική διαιτησία, εάν τα μέρη δεν έχουν ακόμη επιλέξει το δίκαιο που διέπει τη συμφωνία τους, το τελευταίο θα καθορίζεται από τους σχετικούς κανόνες του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου. Τέτοιες πρακτικές είναι ευέλικτες και επιτρέπουν στο διαιτητικό δικαστήριο να εφαρμόσει "τους κανόνες δικαίου που κρίνουν ότι είναι κατάλληλοι".[3]
Σχετικά με το περιεχόμενο, Οι αρχές του UNIDROIT περιλαμβάνουν κανόνες για πολλά πρακτικά ζητήματα διασυνοριακού εμπορίου.[4] Καλύπτει γενικά πτυχές για τις οποίες τα μέρη στη διεθνή εμπορική διαιτησία δεν θέλουν να διαθέσουν το χρόνο τους. Εχει, για παράδειγμα, κανόνες σχετικά με τις διαθέσιμες άμυνες αλληλεγγύως και εις ολόκληρον υπόχρεου (Τέχνη. 11.1.4) και έναν κανόνα προεπιλογής σχετικά με τον πιθανό περιορισμό της ευθύνης έναντι τρίτων δικαιούχων (Τέχνη. 5.2.3).
Οι Αρχές UNIDROIT μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως ουδέτερο σημείο αναφοράς για τα μέρη και τα δικαστήρια. Όπου τα μέρη δεν έχουν καθορίσει ισχύοντα νόμο, Οι Αρχές UNIDROIT μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προεπιλεγμένο σύνολο κανόνων για τη ρύθμιση της διαφοράς. Ομοίως, όπου τα κόμματα έχουν επιλέξει έναν ισχύοντα νόμο, Οι Αρχές UNIDROIT μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως σημείο αναφοράς για την ερμηνεία και τη συμπλήρωση αυτού του νόμου. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιπτώσεις όπου το εφαρμοστέο δίκαιο δεν είναι εξοικειωμένο με το δικαστήριο, ή όταν τα μέρη έχουν επιλέξει ένα μη τυποποιημένο ισχύον δίκαιο.
Η πρότυπη ρήτρα για τη συμπερίληψη των Αρχών UNIDROIT ως το διέπον δίκαιο μιας σύμβασης (και πιθανές μελλοντικές διαφορές) είναι απλά:
Η παρούσα σύμβαση θα διέπεται από τις Αρχές Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων UNIDROIT (2016).
Το μέλλον των αρχών του UNIDROIT στη Διεθνή Εμπορική Διαιτησία
Πολλά διαιτητικά δικαστήρια έχουν αναγνωρίσει τις αρχές του UNIDROIT με την πάροδο του χρόνου, εκτός από το εθνικό δίκαιο, Το ίδιο ισχύει και για τα δικαστικά όργανα σε πολλαπλές δικαιοδοσίες αστικού και κοινού δικαίου.[5]
Οι αρχές UNIDROIT αναμένεται να διαδραματίσουν αυξανόμενο ρόλο ως ουδέτερο νομικό καθεστώς επιλογής στις διεθνείς συμβάσεις, ειδικά όταν η σύμβαση έχει σχέση με μια δικαιοδοσία της οποίας το δίκαιο έχει επηρεαστεί από τις αρχές UNIDROIT. Ένα πιθανό εξέχον πεδίο εφαρμογής για τις αρχές UNIDROIT είναι η κινεζική Πρωτοβουλία «Belt and Road», συνεπάγεται συμβάσεις σε πάνω από 60 δικαιοδοσίες.[6]
[1] μι. Αδελφός άνθρωπος, Εισαγωγή στις Αρχές Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων UNIDROIT (2016).
[2] Πρότυπες ρήτρες για τη χρήση των Αρχών Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων UNIDROIT.
[3] UNIDROIT Διεθνές Ινστιτούτο για την Ενοποίηση Ιδιωτικού Δικαίου, Αρχές των διεθνών εμπορικών συμβάσεων του UNIDROIT, https://www.unidroit.org/wp-content/uploads/2021/06/Unidroit-Principles-2016-English-i.pdf (τελευταία πρόσβαση 26 Φεβρουάριος 2023).
[4] Η αναφορά σε ένα Διεθνές πρότυπο καλής πίστης και δίκαιης μεταχείρισης (Τέχνη. 1.7), διαχείριση ζώνης ώρας (Τέχνη. 1.12(3)), Γλώσσα (Τέχνη. 4.7), νομισματικά ζητήματα (Τέχνες. 6.1.9-6.1.10, 7.4.12, 8.2), απαιτήσεις δημόσιας άδειας (Τέχνες. 6.1.14–6.1.17), κανόνας πληρωμής με μεταφορά χρημάτων (Τέχνη. 6.1.8), κανόνας για τα επιτόκια σε περίπτωση που δεν υπάρχει μέσο τραπεζικό επιτόκιο βραχυπρόθεσμου δανεισμού (Τέχνη. 7.4.9(2)), κανόνας που ευνοεί την τήρηση της σύμβασης με όρους που αφήνονται σκόπιμα ανοιχτοί (Τέχνη. 2.1.14), αντισταθμίζεται από πολλούς προεπιλεγμένους κανόνες για την ποιότητα (Τέχνη. 5.1.6), τιμή (Τέχνη. 5.1.7), χρόνος (Τέχνη. 6.1.1), σειρά και τόπος εκτέλεσης (Τέχνες. 6.1.4, 6.1.6)
[5] μι. Αδελφός άνθρωπος, Εισαγωγή στις Αρχές Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων UNIDROIT (2016).
[6] μι. Αδελφός άνθρωπος, Εισαγωγή στις Αρχές Διεθνών Εμπορικών Συμβάσεων UNIDROIT (2016).