Υπάρχουν πολλά δικαστήρια διαιτησίας, αλλά τεχνικά μόνο ένα Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, που αναφέρεται στο Διεθνές Δικαστήριο Διαιτησίας του ΔΠΔ. Κάπως συγκεχυμένο για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τη διαιτησία, Τα δικαστήρια διαιτησίας δεν αποφασίζουν για την ουσία των διαφορών, καθώς αυτός ο ρόλος αφήνεται σε ιδιώτες διαιτητές. Θα εξετάσουμε εν συντομία το ρόλο του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου του ICC, πριν από την εξέταση άλλων δικαστηρίων διαιτησίας.
Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του ICC
Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο (συχνά αποκαλείται «Δικαστήριο ICC») έχει παράσχει υπηρεσίες για περισσότερα από 23,000 υποθέσεις διαιτησίας από την ίδρυσή της το 1923. Το Διεθνές Δικαστήριο Διαιτησίας είναι ένα ανεξάρτητο και αυτόνομο όργανο, που αποτελούν μέρος του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (το "ICC"), τον μεγαλύτερο επιχειρηματικό οργανισμό στον κόσμο, με έδρα το Παρίσι, Γαλλία. Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, παρά το γεγονός ότι ονομαζόταν «το Δικαστήριο», δεν είναι δικαστικό όργανο και δεν λαμβάνει αποφάσεις για τις ουσιαστικές πτυχές των επίμαχων θεμάτων.[1] Σύμφωνα με το καταστατικό του, δημοσιεύθηκε ως προσάρτημα I της Κανόνες διαιτησίας ICC, ο κύριος ρόλος του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου είναι να παρέχει εποπτεία των διαδικασιών διαιτησίας σύμφωνα με τους κανόνες διαιτησίας του ICC, με το ρόλο του, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου και της έγκρισης των διαιτητικών βραβείων. Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο ακολουθεί τους εσωτερικούς του κανόνες, που επισυνάπτονται ως προσάρτημα II στο Κανόνες διαιτησίας ICC.
Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο αποτελείται από Πρόεδρο, Αντιπρόεδροι και τα μέλη του.[2] Τα μέλη διορίζονται για τριετή θητεία από το Παγκόσμιο Συμβούλιο του ΔΠΔ κατόπιν προτάσεων εθνικών επιτροπών και ομάδων.[3] Για την τρέχουσα περίοδο (2018-2021), έχει το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο 176 Μέλη από 104 χώρες και εδάφη, με ακριβή ισότητα των φύλων 88 γυναίκες και 88 άνδρες.[4] Ο νυν Πρόεδρος του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου είναι ο κ. Alexis Mourre της Γαλλίας, που διορίστηκε για ένα δευτερόλεπτο, τριετής θητεία που ξεκίνησε στις 1 Ιούλιος 2018.
Στο έργο του, Το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο επικουρείται από τη Γραμματεία του ICC. Η Γενική Γραμματεία έχει Γενικό Γραμματέα, υπεύθυνος για την καθημερινή λειτουργία της Γραμματείας του Δικαστηρίου. Ο Γενικός Γραμματέας επικουρείται από έναν Αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα, μαζί με μια ομάδα άλλων υπαλλήλων και ειδικών που σχεδιάζουν και επιβλέπουν τις καθημερινές δραστηριότητες. Ο Διευθύνων Σύμβουλος και ο Γενικός Γραμματέας και ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας βοηθούν στη διαχείριση του φόρτου. Ο Διευθύνων Σύμβουλος επικουρείται από μια ομάδα που αποτελείται από δύο ή περισσότερους Αναπληρωτές Συμβούλους και δύο ή περισσότερους Γραμματείς.
Όταν τα μέρη συμφωνούν για μια ρήτρα διαιτησίας που αναφέρεται στους Κανόνες Διαιτησίας του ICC, Αναθέτουν επίσης ορισμένες εξουσίες λήψης αποφάσεων στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο. Αυτές οι εξουσίες περιλαμβάνουν, για παράδειγμα: την εξουσία του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με διαιτητές (διορισμός και αντικατάσταση διαιτητών, αποφασίζοντας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζονται εναντίον τους); παρακολούθηση της διαιτητικής διαδικασίας για να βεβαιωθείτε ότι εκτελείται σωστά και με την απαιτούμενη ταχύτητα και απόδοση; έλεγχος και έγκριση όλων των διαιτητικών βραβείων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα και η εκτελεστότητά τους; σύνθεση, διαχείριση και, αν είναι απαραίτητο, προσαρμογή των τελών και προκαταβολή στο κόστος; και επίβλεψη επειγόντων διαδικασιών πριν από την έναρξη της διαιτησίας.[5] Οι επίσημες και οι γλώσσες εργασίας του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου είναι Αγγλικά και Γαλλικά.
Το Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας του Λονδίνου (το LCIA)
Το Διεθνές Δικαστήριο Διαιτησίας του ΔΠΔ πρέπει να διακρίνεται από τα διαιτητικά όργανα που έχουν τον τίτλο «Δικαστήριο Διαιτησίας» στον τίτλο τους.
Ένα άλλο διάσημο Δικαστήριο Διαιτησίας είναι το Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας του Λονδίνου (ο "ΑΕΚΖ"), ένα κορυφαίο διαιτητικό ίδρυμα με έδρα το Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο. Αρχικά ήταν γνωστό ως «Επιμελητήριο Διαιτησίας του Λονδίνου» και στη συνέχεια γνωστό ως «Διαιτητικό Δικαστήριο του Λονδίνου», Λόγω του αυξανόμενου αριθμού διεθνών υποθέσεων το όνομά του άλλαξε 1986 στο «Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του Λονδίνου», ή το "LCIA", όπως είναι κοινώς γνωστό. Το LCIA είναι, ωστόσο, όχι δικαστήριο, αλλά μια ανεξάρτητη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που έχει συσταθεί στην Αγγλία. Σήμερα, το LCIA είναι εντελώς ανεξάρτητο από αυτό δύο ιδρυτικά όργανα – το City of London και το Εμπορικό Επιμελητήριο του Λονδίνου.
Το LCIA διοικείται από έναν Γενικό Διευθυντή και ένα Διοικητικό Συμβούλιο, αποτελούμενο από εξέχοντες ασκούμενους στο Λονδίνο, που είναι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του LCIA. Ο Γενικός Διευθυντής και το Διοικητικό Συμβούλιο, ωστόσο, δεν έχουν σημαντικό αντίκτυπο ούτε άμεση συμμετοχή στη διαχείριση διαιτητικών διαδικασιών. Αυτό ισχύει για τη Γραμματεία LCIA και το Διαιτητικό Δικαστήριο LCIA. Η Γραμματεία έχει Γραμματέα, Αναπληρωτής γραμματέας και αρκετοί νομικοί σύμβουλοι των οποίων ο ρόλος είναι η καθημερινή διαχείριση υποθέσεων.
Το Διαιτητικό Δικαστήριο LCIA, με τη σειρά, είναι ένα μη μόνιμο όργανο της LCIA του οποίου ο κύριος ρόλος είναι ο διορισμός των διαιτητικών δικαστηρίων, αποφάσεις σχετικά με τις προκλήσεις των διαιτητών και τον έλεγχο του κόστους, σαν το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του ICC.[6] Το δικαστήριο LCIA έχει έναν πρόεδρο και πολλούς αντιπροέδρους, και τα μέλη της είναι διακεκριμένοι επαγγελματίες διαιτησίας, διαιτητές και ακαδημαϊκοί. Ο νυν Πρόεδρος του Δικαστηρίου LCIA είναι η Judith Gill QC (Ηνωμένο Βασίλειο).[7]
Το Μόνιμο Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας
Εκτός από το Διεθνές Δικαστήριο Διαιτησίας του ΔΠΔ και το Δικαστήριο Διεθνούς Διαιτησίας του Λονδίνου, ένα άλλο γνωστό «Δικαστήριο Διαιτησίας» είναι το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο (το "PCA"), με έδρα τη Χάγη, Ολλανδία. Η PCA ιδρύθηκε το 1899 για τη διευκόλυνση της διαιτησίας και άλλων μορφών επίλυσης διαφορών μεταξύ κρατών. Το PCA δεν είναι το ίδιο διεθνές δικαστήριο, αλλά μάλλον μια διακυβερνητική οργάνωση με σκοπό να βοηθήσει τα μέρη στη διεξαγωγή διαιτησιών. Σήμερα, το PCA έχει 121 Συμβαλλόμενα μέρη που έχουν προσχωρήσει σε μία από τις ιδρυτικές συμβάσεις της PCA.[8] Το PCA παρέχει διοικητική υποστήριξη σε διεθνείς διαιτησίες που περιλαμβάνουν διάφορους συνδυασμούς κρατών, Κρατικές οντότητες, διεθνείς οργανισμοί και ιδιωτικά μέρη. Το PCA παρέχει επίσης συχνά διαχείριση υποθέσεων για την υποστήριξη διαιτησιών σύμφωνα με τους κανόνες της UNCITRAL. Ο Γενικός Γραμματέας της PCA εκτελεί επίσης ορισμένα ειδικές λειτουργίες σχετικά με την αρμόδια για τους διορισμούς αρχή σύμφωνα με τους κανόνες της UNCITRAL. Το PCA έχει επίσης τους δικούς του κανόνες διαιτησίας, ο Κανόνες διαιτησίας PCA, του οποίου η πιο πρόσφατη έκδοση δημοσιεύτηκε το 2012.
Δικαστήριο Διαιτησίας για Αθλητισμό
Ένα άλλο εξέχον «δικαστήριο διαιτησίας» είναι το Δικαστήριο Διαιτησίας για Αθλητισμό («CAS"). Το CAS εδρεύει στη Λωζάνη, Η Ελβετία και είναι σήμερα πρωταρχικός φορέας για την επίλυση διαφορών που σχετίζονται με τον αθλητισμό. Το CAS δεν είναι επίσης δικαστήριο, αλλά μάλλον ένα όργανο διαιτησίας που βοηθά στη διαχείριση των διαδικασιών διαιτησίας σε θέματα που σχετίζονται με τον αθλητισμό. Από την ίδρυσή του το 1984, ως μέρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, το CAS έχει συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της αθλητικής διαιτησίας ως αξιόπιστη και γρήγορη μέθοδος επίλυσης αθλητικών διαφορών.
Δικαστήριο Διαιτησίας για την Τέχνη
Ορισμένα δικαστήρια διαιτησίας είναι πιο πρόσφατα. Ένα νεοσυσταθέν διαιτητικό ίδρυμα, για παράδειγμα, είναι το Δικαστήριο Διαιτησίας για την Τέχνη. ο Το Δικαστήριο Διαιτησίας για την Τέχνη ιδρύθηκε στη Χάγη τον Ιούνιο 2018 από κοινού από το Ολλανδικό Ινστιτούτο Διαιτησίας και το Authentication in Art Foundation για την επίβλεψη των υπηρεσιών διαιτησίας και διαμεσολάβησης, ως απάντηση στις δυσκολίες διαχείρισης δικαστικών υποθέσεων που σχετίζονται με την τέχνη. Ο τρόπος με τον οποίο αυτό το διαιτητικό όργανο θα εκτελέσει τον επιδιωκόμενο ρόλο του στην πράξη δεν έχει ακόμη φανεί.
Συμπερασματικά, το «Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο», Το «Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο» και άλλα δικαστήρια διαιτησίας δεν είναι δικαστήρια υπό την έννοια οντοτήτων που επιλύουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των ίδιων των μερών. Μάλλον, είναι όργανα διαιτησίας, ή όργανα διαιτητικών οργάνων, του οποίου ο πρωταρχικός ρόλος είναι να βοηθήσει στη διαχείριση, εποπτεύουν και ελέγχουν τις διαδικασίες διαιτησίας και διαμεσολάβησης βάσει διαφορετικών κανόνων διαιτησίας.
[1] Βλέπω https://iccwbo.org/dispute-resolution-services/icc-international-court-arbitration/
[2] Κανόνες διαιτησίας ICC, Αρθρο 2, Προσάρτημα Ι, Καταστατικό του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου.
[3] Κανόνες διαιτησίας ICC, Αρθρο 3, Προσάρτημα I Καταστατικό του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου.
[4] Βλέπω https://iccwbo.org/dispute-resolution-services/icc-international-court-arbitration/court-members/
[5] Βλέπω https://iccwbo.org/dispute-resolution-services/icc-international-court-arbitration/
[6] Βλέπω http://www.lcia.org/LCIA/constitution-of-the-lcia-court.aspx
[7] Βλέπω http://www.lcia.org/LCIA/the-lcia-court.aspx
[8] Βλέπω https://pca-cpa.org/en/about/introduction/contracting-parties/