Przed 2016, pojawiły się obawy o skuteczność arbitrażu w Rosji. Rosyjskie firmy mogą pozywać w dowolnym sądzie arbitrażowym za granicą i, z zasady, wszystkie spory korporacyjne mogą być rozstrzygane przez zagraniczne trybunały arbitrażowe. Ta sytuacja nie była pozbawiona pułapek, jednak, ponieważ wynikająca z tego decyzja musiała być następnie zatwierdzona przez sąd rosyjski”.
Na 1 wrzesień 2016, rosyjska reforma (ten “Reforma”), w tym Prawo Arbitrażowe i Powiązane, wszedł w życie.[1] Prawo arbitrażowe reguluje nie tylko arbitraż krajowy, ale także but, do pewnego stopnia, arbitraż międzynarodowy w Rosji. Obejmuje spory z elementem zagranicznym – najczęściej z udziałem przynajmniej jednej partii nierosyjskiej, rosyjska firma z udziałem zagranicznym lub handel transgraniczny. Prawo Stowarzyszone zmieniło Kodeks postępowania arbitrażowego Federacji Rosyjskiej the (“APC”), ustawa o międzynarodowym arbitrażu handlowym (“ICAL”) i kilka innych. Nowa poprawka do ICAL może nieco poszerzyć jej zakres o: “spory inwestycyjne” i inne nowe elementy. Nowa ustawa o arbitrażu i nowelizacja ICAL stanowią, że ta pierwsza ma zastosowanie do międzynarodowych postępowań arbitrażowych w granicach konkretnie przewidzianych.
Wraz z nadejściem reformy, wszystkie spory korporacyjne, takie jak te, które powstają po fuzjach i przejęciach oraz w wyniku umów nabycia udziałów lub umów wspólników w spółkach rosyjskich,, musi być rozstrzygany tylko w tych trybunałach arbitrażowych, którym Ministerstwo Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej przyznało status “Stała Instytucja Rozjemcza” (“OJCIEC”). jednak, los tej reformy był początkowo nieprzewidywalny”.. Aż do 2019, Status PAI posiadały tylko rosyjskie instytucje arbitrażowe.[2]
Wybitny specjalista ds. arbitrażu, Gary Born, wyjaśnił w swoim wykładzie “Nadchodzi zima” obawy, stwierdzając, że rosyjska reforma 2016 może być postrzegana jako część narastającej ogólnoświatowej walki z międzynarodowym arbitrażem .. W związku z reformą pojawiła się poważna krytyka, ale prawo arbitrażowe zostało zaprojektowane w celu zwalczania negatywnych aspektów poprzez wprowadzenie statusu PAI. jednak, the chief concern in Russia was about whether renowned arbitration institutions would actually apply for a license and whether they would be able to obtain it from the Russian Government and from the Ministry of Justice. Despite criticism and opposition, Reforma została wdrożona w 2019.
Na 25 Może 2019, Międzynarodowe Centrum Arbitrażowe w Hongkongu (HKIAC) był pierwszym zagranicznym ośrodkiem arbitrażowym, który ubiegał się o taki status i został dopuszczony do umieszczenia na liście przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Ten sam rok, HKIAC był śledzony przez Vienna International Arbitration Center (WIĘCEJ). Na 18 Może 2021, rosyjskie Ministerstwo Sprawiedliwości przyznało status PAI Międzynarodowemu Trybunałowi Arbitrażowemu ICCCC (ICC) oraz Singapore International Arbitration Centre (SIAC).
Jest to bez wątpienia szansa dla użytkowników międzynarodowego arbitrażu w Rosji, aby mieć dostęp do trzech z tych “pięć najbardziej preferowanych instytucji arbitrażowych” na świecie, według Queen Mary University of London i White & Ankieta przypadku.[3] Uzyskanie tego statusu pozwala tym instytucjom arbitrażowym na administrowanie międzynarodowymi arbitrażami z miejscem arbitrażu w Rosji i wynikającymi z niektórych sporów korporacyjnych. Wśród najbardziej znaczących i potencjalnie daleko idących zmian mających implikacje dla arbitrażu międzynarodowego należy wymienić status instytucji zagranicznych prowadzących postępowania w Rosji i związaną z nim kwestię statusu do arbitraż; jest to dodatek do kwestii zdatności arbitrażowej sporów korporacyjnych, które dotychczas pozostawały nierozwiązane i powodowały szereg problemów w praktyce.
Pytanie pozostaje otwarte, jednak, czy instytucje te mogą nadzorować spory wynikłe z udziałowców,’ umowy w związku z rosyjskimi spółkami joint venture, które stanowią kolejny duży przekrój sporów po sporach o fuzjach i przejęciach. Zamieszanie jest spowodowane niezgodnością między przepisami APC a Ustawa federalna nr. 382-F Z “W sprawie arbitrażu (Postępowanie arbitrażowe) w Federacji Rosyjskiej“.
KPA stanowi, że w celu administrowania przez instytucję sporami wynikającymi z wspólników:’ umowy, instytucja ta musi przyjąć specjalne zasady arbitrażu w sporach korporacyjnych oraz zapis na sąd polubowny w wspólnikach.’ umowa musi być podpisana przez wszystkich udziałowców, w tym samo rosyjskie joint venture.
Nawet po 2018 zmiany w rosyjskiej ustawie o arbitrażu, konflikt między tymi dwoma prawami i niepewność, które prawo powinno obowiązywać, pozostały nierozwiązane.[4] W teorii, ten konflikt nie powinien być problemem. Zgodnie z zasadami Późniejsza ustawa uchyliła prawo aprioryczne i Specjalna ustawa odbiega od generalnej. przy stosowaniu ogólnych zasad interpretacji prawa rosyjskiego, przepisy rosyjskiej ustawy o arbitrażu jako późniejszej i bardziej szczegółowej ustawy powinny mieć pierwszeństwo przed przepisami KSP. jednak, może pojawić się ryzyko, jeśli rosyjskie sądy ostatecznie rozwiążą ten konflikt na korzyść APC. Jeżeli wymagania APC mają pierwszeństwo w przypadku istniejących arbitraży prowadzonych przez dowolną PIA (które nie przyjęły własnych specjalnych zasad arbitrażu w sporach korporacyjnych), mogłoby to utrudnić egzekwowanie orzeczeń w takich arbitrażach w Rosji.
Spotykać się z kimś, Rosyjskie sądy nie zajęły jeszcze stanowiska w tej sprawie.[5] W jednym przypadku, sąd oddalił powództwo o rzekomy brak jurysdykcji, ponieważ zapis na sąd polubowny nie został podpisany ani rozszerzony na wspólników rosyjskiej spółki. jednak, decyzja nie odnosiła się do rosyjskiej ustawy o arbitrażu, który zastępuje wymagania APC.
W odpowiedzi na wspólny wniosek VIAC i HKIAC, Ministerstwo Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej opublikowało wyjaśnienia dotyczące stosowania rosyjskiego prawa arbitrażowego w sprawie 10 luty 2020. Ministerstwo Sprawiedliwości potwierdziło, że przepisy rosyjskiego prawa arbitrażowego mają pierwszeństwo przed wcześniejszymi regulaminami KSP. ICC, WIĘCEJ, SIAC i HKIAC powinny zatem zasadniczo być uprawnione do rozpatrywania sporów korporacyjnych wynikających z udziałowców’ umowy, pomimo braku specjalnych zasad i nawet jeśli zapis na sąd polubowny w umowie wspólników jest podpisany tylko przez strony umowy wspólników, a nie przez powiązaną rosyjską spółkę.
Również, znaczna część sporów wynikających z fuzji i przejęć oraz innych transakcji ze stronami rosyjskimi może być teraz skierowana do MTK, WIĘCEJ, SIAC lub HKIAC bezpośrednio, bez stosowania tzw. kaskadowych klauzul arbitrażowych. If a contract includes a waterfall arbitration clause and mentions these arbitral institutions, mogą oni automatycznie być uprawnieni do rozpatrywania sporów wynikających z umowy.
W tym samym czasie, jednak, Ministerstwo Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej wskazało, że wszystkie spory korporacyjne dotyczące odpowiedzialności, zakończenie, spotkanie, wybór i zawieszenie kierownictwa rosyjskiej firmy może zostać rozwiązane tylko przez PAI, który przyjął własne specjalne zasady korporacyjne.
[1] Rosyjska ustawa federalna nr 409-FZ “O zmianie niektórych aktów prawnych Federacji Rosyjskiej oraz o uchyleniu art 6, część 1, pozycja 3 ustawy federalnej „O organizacjach samoregulacyjnych”” w związku z uchwaleniem ustawy federalnej “W sprawie arbitrażu (Postępowanie arbitrażowe) w Federacji Rosyjskiej” (2015); Rosyjska ustawa federalna nr 382-FZ “W sprawie arbitrażu (Postępowanie arbitrażowe) w Federacji Rosyjskiej” (2015)
[2] Morska Komisja Arbitrażowa przy Izbie Przemysłowo-Handlowej Federacji Rosyjskiej; Centrum Arbitrażu przy Rosyjskim Związku Przemysłowców i Przedsiębiorców; Rosyjskie Centrum Arbitrażu przy Rosyjskim Instytucie Współczesnego Arbitrażu
[3] Międzynarodowe badanie arbitrażowe: Dostosowanie arbitrażu do zmieniającego się świata, Queen Mary University of London, Biały & Walizka, Szkoła Arbitrażu Międzynarodowego (2021)
[4] Rosyjska ustawa federalna nr. 531-F Z “O zmianach w federalnej ustawie o arbitrażu (postępowanie arbitrażowe) w Federacji Rosyjskiej i federalnej ustawie o reklamie” – zasady tworzenia sądów polubownych (2018)
[5] Dwór Obwodu Murmańskiego, Sprawa nr. A42-574 / 2020, 5 listopad 2020